Załącznik do Uchwały Nr X/53/16

Rady Gminy Sidra

z dnia 16 marca 2016 r.

Urząd Gminy Sidra

PLAN ROZWOJU LOKALNEGO

GMINY SIDRA

NA LATA 2016-2020

Sidra, marzec 2016

I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO

Niniejszy Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Sidra będzie realizowany na całym obszarze Gminy Sidra w latach 2016 - 2020.

II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU

1) Analiza

a) położenie, powierzchnia, ludność,

Obszar Gminy zajmuje powierzchnię 174 km², co stanowi 8,5% powierzchni Powiatu Sokolskiego i odpowiednio 0,86% powierzchni Województwa Podlaskiego. Gminę zamieszkuje 3640 mieszkańców, rozproszonych w 46 miejscowościach. Potencjał ludnościowy Gminy stanowi 5,4 % ludności Powiatu Sokolskiego oraz 0,33 % ludności Województwa Podlaskiego.

b) środowisko przyrodnicze,

System ekologiczny Gminy Sidra tworzą:

Doliny rzek, w tym:

Kompleksy leśne.

Mają one charakter drobnoprzestrzennych elementów systemu przyrodniczego Gminy o znaczeniu lokalnym i funkcjach: ekologicznych, gospodarczych i krajobrazowych. W większości lasy te w powiązaniu z ciągami ekologicznymi ekosystemu dolin rzecznych zachowują układ ciągłości przestrzennej systemu.

Elementami wspomagającymi i współdziałającymi w zakresie funkcjonowania systemu ekologicznego gminy są tereny otwarte o charakterze rolno-osadniczym, głównie tereny upraw polowych.

Podstawowym warunkiem rozwoju gospodarczego i zagospodarowania przestrzennego gminy jest zachowanie walorów istniejących struktur środowiska przyrodniczego z jednoczesnym zapewnieniem możliwości jego właściwego funkcjonowania. W związku z powyższym obszary systemu ekologicznego (strefy ekologicznej) gminy podlegać powinny ochronie przed zainwestowaniem i degradacją głównie sanitarną.

Wszystkie pozostałe obszary tj. poza systemem przyrodniczym (terenami otwartymi) posiadają warunki do rozwoju różnych form osadnictwa i zabudowy. Przy czym należy podkreślić, że są to zarazem obszary o podstawowych wartościach rolniczej przestrzeni produkcyjnej, stwarzających odpowiednie warunki do rozwoju określonych form gospodarki żywnościowej.

c) turystyka,

Polodowcowe wzniesienia, piękne krajobrazy, naturalny bieg rzeki Sidry (dopływu Biebrzy) - to niewątpliwe atuty Gminy Sidra. Występujące na jej obszarze niepowtarzalne widoki, cisza i spokój są naturalnymi czynnikami sprzyjającymi rozwojowi turystyki. Ze wszystkich stron otaczają Sidrę porośnięte lasami wzniesienia. Tereny te posiadają specyficzny mikroklimat.

Miłośnicy długich wędrówek znajdą tu idealne warunki do organizowania wycieczek zarówno pieszych jak i rowerowych. Bogata historia Sidry sięga XVI wieku. Przywileje osadnicze okolicznym mieszkańcom nadawała królowa Bona i król Zygmunt August. Z dziejami miejscowości związany był ród Wołłowiczów, którego członkowie pełnili w XVI wieku ważne funkcje na obszarze Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1566 r. właściciel Sidry, starosta mohylowski, kasztelan trocki i podkomorzy litewski - Eustachy Wołłowicz otrzymał od króla Zygmunta Augusta przywilej, na mocy, którego dotychczasowa wieś otrzymała prawa miejskie oraz targowe. Od XVII do XIX wieku Sidra była jednym z głównych ośrodków kalwinizmu w Polsce. Miejscowe dobra stanowiły do 1804 r. własność rodu Potockich. Prawa miejskie utraciła Sidra na początku XX wieku.

Dzisiejsza Sidra to typowa wieś letniskowa, oferująca możliwość wypoczynku wśród barwnych pól i łąk. Miejscowość dysponuje zasobnymi w ryby dwoma zalewami wodnymi. Przy jednym z zalewów funkcjonuje otwarty basen. Miejsca noclegowe proponują zaś właściciele prywatnych kwater.

d) zagospodarowanie przestrzenne:

Obszar Gminy charakteryzuje się stosunkowo niewielkim stopniem przekształcenia środowiska naturalnego. Źródła powstawania konfliktów ze środowiskiem naturalnym wynikają głównie z rozwoju i funkcjonowania wsi Sidra oraz większych jednostek osadniczych, intensyfikacji rolnictwa (nawożenie i ochrona roślin) oraz wzrostu ruchu i transportu komunikacyjnego.

Główne priorytety zagospodarowania przestrzennego Gminy w zakresie ochrony środowiska to:

Zaopatrzenie w wodę

Sieć osadniczą Gminy Sidra tworzy 28 sołectw. Na koniec 2015 r. zwodociągowanych było 28 sołectw. Pozostały pojedyncze gospodarstwa w zabudowie kolonijnej. Długość sieci wodociągowej (bez przyłączy do budynków) wynosiła 131,7 km, długość przyłączy 23,4 km, do której podłączone było 862 budynki mieszkalne, w tym 794 gospodarstwa rolne.

Zaopatrzenie w wodę mieszkańców Gminy odbywa się z trzech ujęć wody i stacji uzdatniania stanowiących własność Gminy Sidra, a eksploatowanych przez Zakład Obsługi Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Sidrze, znajdujących się w miejscowościach:

Rozwój scentralizowanych systemów zaopatrzenia w wodę jest sprawą o znaczeniu strategicznym, gdyż braki w poborze wody odpowiadającej normom sanitarnym i w ilości pokrywającej pełne potrzeby mieszkańców i sfery gospodarczej stanowi barierę w rozwoju gminy.

Kanalizacja sanitarna.

Gmina Sidra posiada oczyszczalnię ścieków i system kanalizacji sanitarnej w Sidrze oraz Makowlanach.

Przepustowość oczyszczalni ścieków wynosi 100m³/dobę. Długość sieci kanalizacyjnej 9,1 km, długość przyłączy 2,75 km, ilość przyłączy - 172 szt. Na terenie Gminy lokalna kanalizacja sanitarna znajduje się we wsi Krzysztoforowo o długości 1,0 km, do której podłączonych jest 6 budynków mieszkalnych i w Makowlanach o długości 1,1 km, do której podłączonych jest również 6 budynków mieszkalnych wraz z podłączeniem z siecią kanalizacyjną. Ścieki odprowadzane są do kanalizacji sanitarnej.

We wszystkich miejscowościach ścieki gromadzone są w urządzeniach lokalnych i wywożone są do oczyszczalni ścieków w Sidrze. Na terenie gminy Sidra wykonano 116 szt. przydomowych oczyszczalni ścieków.

Gospodarka odpadami stałymi

Na terenie Gminy funkcjonowało od 1996 roku składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne. Marszałek Województwa Podlaskiego decyzją Nr DOS-II.7241.2.22.2015 z dnia 30 grudnia 2015 r. wyraził zgodę Wójtowi Gminy Sidra na jego zamknięcie. Został opracowany projekt określający sposób zamknięcia i rekultywacji składowiska. Rekultywacja będzie prowadzona od 1 kwietnia 2016 r. do 30 września 2017 r.

Firma w zakresie ,,Kompleksowego odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych z terenu Gminy Sidra” wyłaniana jest w drodze przetargu.

W roku 2014 odebrano z ternu Gminy Sidra odpady w następujących ilościach:

- Niesegregowane odpady komunalne - 222 Mg

- Opakowania ze szkła - 31,2 Mg

- Zmieszane odpady/ gruz/ - 3,5 Mg

- Odpady wielkogabarytowe - 4,7 Mg

- Opakowania z tworzyw sztucznych - 10,3 Mg

- Opakowania z papieru i tektury - 10,7 Mg

- Zużyte urządzenia elektryczne - 1,1 Mg

- Zużyte opony - 2,7 Mg

W zakresie odbierania odpadów komunalnych do rejestru działalności regulowanej jest wpisane 8 firm:

ul. 42 Pułku Piechoty 48, 15 - 950 Białystok; tel. (85) 676 63 00

Decyzja Nr BKR.6233.1.2013 z dnia 09.01.2012 r. zezwalająca na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Sidra.

ul. Targowa 10, 16-100 Sokółka; tel. (85) 711 26 14

Decyzja Nr BKR.6233.2.2013 z dnia 05.04.2012 r. zezwalająca na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Sidra.

ul. Kleeberga 20, 15-691 Białystok; tel. (85) 662 98 16

Decyzja Nr BKR.6233.3.2013 z dnia 17.05.2012 r. zezwalająca na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Sidra.

ul. Kołobrzeska 5, 07-401 Ostrołęka; tel. (29) 769 18 00

Decyzja Nr BKR.6233.4.2013 z dnia 05.10.2012 r. zezwalająca na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Sidra.

ul. Kombatantów 4, 15 - 102 Białystok; tel. (85) 653 95 93

Decyzja Nr BKR.6233.6.2012 z dnia 19.11.2012 r. zezwalająca na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Sidra.

- Mobilna Obsługa Przedsiębiorstw Jarosław Tarachoń Spółka komandytowa

ul. Fabryczna 1 lok. 419, 15-428 Białystok; tel.(85) 664 20 99

Decyzja Nr BKR.6233.7.2012 z dnia 12.12.2012 r. zezwalająca na

prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie odbierania odpadów

komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Sidra.

- ITER H.S. Stanisław Chociej

Sokolany 1, 16-100 Sokółka; tel. (85) 711 13 17

Decyzja Nr BKR.6233.8.2012 z dnia 31.12.2012 r. zezwalająca na

prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie odbierania odpadów

komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Sidra.

- STAUBACH Sp. z o.o.

ul. Marszałkowska 111, 00-102 Warszawa; tel. (87) 565 63 08

Decyzja Nr BKR.6233.12.2014 z dnia 28.10.2014 r. zezwalająca na

prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie odbierania odpadów

komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Sidra.

Zaopatrzenie w gaz.

Elektroenergetyka

Źródłem zasilania Gminy w energię elektryczną są stacje transformatorowe - rozdzielcze - RPZ 110/15 kV w Dąbrowie Białostockiej i Sokółce - poprzez układ sieci SN 15 kV.

Istniejące źródła w pełni pokrywają zapotrzebowanie mocy i energii elektrycznej gminy. Ze względu jednak na rozległą sieć i znaczne odległości od punktów zasilania ( w rozdzielni RPZ) - dostarczana energia jest „słabej" jakości, tzn. występują duże spadki napięć i znaczne przerwy dostaw energii w czasie awarii a także mały stopień pewności zasilania.

Podstawowym problemem do rozwiązania jest zsynchronizowanie potrzeb wynikających z zagospodarowania przestrzennego i jego rozwoju w poszczególnych obszarach gminy z możliwościami systemu elektroenergetycznego. W obowiązującym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Sidra wyznaczono teren pod budowę stacji transformatorowo-rozdzielczej RPZ 110/15 kV oraz pas terenu rezerwowany pod linie WN 110 kV projektowane do zasilania w/w stacji oraz wyjścia liniowe SN 15 kV.

Na okres najbliższych 10-ciu lat, przy utrzymaniu dotychczasowego przyrostu zapotrzebowanej mocy należy liczyć się z koniecznością budowy poszczególnych stacji transformatorowych wraz z odcinkami zasilającymi linii SN 15 kV i NN w miejscach zwiększonego zapotrzebowania.

Drogi

Podstawowym układem komunikacyjnym w Gminie Sidra jest i w dalszym ciągu pozostanie układ drogowy. Sieć dróg zapewnia spójność i dostępność komunikacyjną Gminy.

Przez teren Gminy przebiegają następujące kategorie dróg:

1. Drogi wojewódzkie.

672 Korycin - Janów - Sokolany - przebiegająca przez teren Gminy na długości 0,96 km.

673 Lipsk - Dąbrowa Białostocka - Sokółka - przebiegająca przez teren Gminy na długości 13,660km.

2. Drogi powiatowe.

1249 B Nowy Dwór - Kudrawka - Siderka - Sidra - Makowlany

1252 B Sidra - Słomianka

1257 B Mieleszkowce - Zalesiańskie - Litwinki - Bieniasze - Śniczany

1259 B Sidra - Staworowo - Zalesie - Achrymowce - Starowlany - Popławce

1260 B Droga 1259B - Mikielewszczyzna - Bierniki - Krzysztoforowo - 1256B

1261 B Sidra - Jurasze - Sniczany - Racewo - Nowowola

1262 B Sokolany - Gliniszcze W.- Gliniszcze M. - Zwierżany - droga 1261B

1263 B droga 1261B - Ogrodniki /Antonowo/

1280 B Zalesie - Długosielce

1303 B Suchodolina - Sadowo - Nowinka - Romanówka - Holiki - Majewo Trzcianka - Bogusze - Sokółka

1323 B Janów - Kuplisk - Budno - Nowinka - Jałówka - Makowlany

Łączna długość dróg powiatowych na terenie gminy Sidra - 64,938 km.

4. Drogi gminne.

103601B -Sidra - Bierwicha - Wólka - Romanówka

103602B -Romanówka - Klatka

103603B -Wólka - Jałówka

103604B -Chwaszczewo - granica Gminy

103605B -Słomianka - granica Gminy

103606B -Jacowlany - Racewo - Poganica

103607B -Siderka - Szostaki

103608B -Siderka - Podsutki - Bierniki

103609B -Podsutki - droga powiatowa 1259B

103610B -droga powiatowa -Sidra - Śniczany - Ogrodniki - Zalesie

103611B -ulica bez nazwy wsi Jacowlany

103612B -Staworowo - Pohorany - Bierniki

103613B -droga powiatowa 1249B - droga gminna 103608B

103614B - droga gminna 103612B - Krzysztoforowo

103615B - ulica bez nazwy wsi Makowlany

103616B - ulica bez nazwy wsi Zalesie

103617B - ulica bez nazwy wsi Ogrodniki

103618B - ulica bez nazwy wsi Majewo

103619B - ulica Kalwińska

103620B - ulica Kościelna

103621B - ulica Krótka

103622B - ulica Kolejowa

103623B - ulica Radomska

103624B - ulica Rzeczna

103625B - ulica Rynkowa

103626B - ulica Szkolna

103627B - ulica Zielona

Łączna długość dróg gminnych - publicznych wynosi 58,087 km.

Dziedzictwo kulturowe

Na terenie Gminy znajdują się następujące obiekty zabytkowe wpisane do rejestru zabytków:

Do innych obiektów o wartościach historyczno - kulturowych na terenie gminy można zaliczyć pozostałości parków i zespołów dworskich, cmentarze oraz budynki pozostające w sferze zainwestowania konserwatorskiego.

e) gospodarka

Główną gałęzią gospodarki jest rolnictwo oparte na indywidualnych gospodarstwach rolnych zajmujących się produkcją roślinną i zwierzęcą. Poza rolnictwem rozwija się handel i usługi dla ludności.

Zgodnie z danymi Urzędu Gminy w Sidrze i GUS w 2014 roku na terenie Gminy Sidra prowadziło działalność 119 podmiotów gospodarczych, z czego 76 to zakłady osób fizycznych.

Tab. Podmioty gospodarcze gospodarki narodowej w rejestrze REGON w 2014 r.

Źródło danych: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Bazę ekonomiczną Gminy tworzy przede wszystkim rolnictwo (82,6% powierzchni Gminy stanowią użytki rolne), które charakteryzuje się średnim poziomem intensywności produkcji średniej jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej.

Użytkowanie gruntów na terenie Gminy w 2010 r. przedstawia się następująco:

Źródło danych: GUS, Bank Danych Lokalnych.

W strukturze użytkowania dominują użytki rolne, wśród których ponad 80,8% stanowią użytki rolne w dobrej kulturze, 19,1% to łąki, a 8,3% to pastwiska.

Podstawową formą własności są gospodarstwa indywidualne, w których władaniu pozostaje ponad 84% gruntów, ale aż 98% użytków rolnych.

W 2010 roku powierzchnia zasiewów na terenie Gminy przedstawiała się następująco:

Źródło danych: GUS, Bank Danych Lokalnych.

W 2010 roku powierzchnia zasiewów roślin strączkowych jadalnych, ziemniaków, przemysłowych, pastewnych i pozostałych na terenie Gminy przedstawiała się następująco:

Źródło danych: GUS, Bank Danych Lokalnych.

f) sfera społeczna

Sytuacja demograficzna

Według danych Urzędu Gminy z końca 2015 roku obszar Gminy zamieszkiwały 3646 osoby. Ludność Gminy stanowi 5,4 % ludności Powiatu Sokólskiego oraz 0,33 % ludności Województwa Podlaskiego. Gęstość zaludnienia w Gminie wynosi 21 osób/ km², a współczynnik feminizacji wynosi 100 kobiet na 100 mężczyzn i jest to wskaźnik wyższy od średniego obliczonego dla obszarów wiejskich województwa, który wynosi 97.

Zmiany w liczbie mieszkańców Gminy na przestrzeni lat 2010 - 2014 przedstawia poniższy wykres:

Źródło danych: Urząd Gminy Sidra

Wskaźnik gęstości zaludnienia dla Gminy w 2013 roku wynosił 21 osoby/km² i jest równy wskaźnikowi obliczonemu dla obszarów wiejskich powiatu, lecz niższy od średniego wojewódzkiego dla obszarów wiejskich wynoszącego 26 osób/km².

Przyrost naturalny w Gminie w 2014 roku wynosił -33 i był niższy od wskaźników obliczanych dla powiatu (-279).

Ważnym elementem decydującym o zmniejszaniu się liczby ludności jest ujemne saldo migracji stałej, które w 2014 roku wynosiło - 22. Jest to zjawisko zbieżne z trendami występującymi na terenie całego województwa, gdzie liczba ludności wiejskiej systematycznie maleje, a saldo migracji jest ujemne.

Struktura wieku ludności Gminy Sidra w 2015 roku.

Do analizy struktury wieku ludności przyjęto następujący podział na grupy wiekowe:

Strukturę wiekową ludności przedstawia poniższy wykres:

Źródło danych: Urząd Gminy Sidra

Mieszkalnictwo

Wg danych statystycznych zasoby mieszkaniowe Gminy Sidra w 2014 roku wynosiły:

Najważniejsze wskaźniki warunków mieszkaniowych przedstawiają się następująco:

Tab. Warunki mieszkaniowe na terenie Gminy Sidra w 2014 roku

W celu zobrazowania stopnia zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych mieszkańców posłużono się wskaźnikiem ilości mieszkań na 1000 mieszkańców, który odniesiono do średniej dla województwa. Wskaźniki te kształtują się następująco:

Jeżeli przyjmiemy, za państwami Europu Zachodniej, średni wskaźnik zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych na poziomie 309 mieszkań na 1000 mieszkańców obszarów wiejskich, to w przypadku Gminy Sidra poziom niedoborów mieszkaniowych wynosi około 36 mieszkań.

Oświata

Na terenie Gminy funkcjonują 3 szkoły podstawowe i gimnazjum, dysponujące łącznie 43 pomieszczeniami. W roku szkolnym 2014-2015 w 21 oddziałach - pod kierunkiem 45 nauczycieli - uczyło się 318 uczniów.

Lokalny rynek pracy

Według danych Urzędu Statystycznego w Białymstoku w 2014 roku wskaźniki aktywności ekonomicznej mieszkańców Gminy Sidra przedstawiają się następująco:

Wszystkie wskaźniki aktywności zawodowej kształtują się na poziomie bardziej korzystnym niż w przypadku wskaźników obliczanych dla województwa.

Według danych z Powiatowego Urzędu Pracy w Sokółce w 2015 roku na obszarze Gminy Sidra zarejestrowanych było 212 bezrobotnych (w tym 83 kobiet) i było niższe niż w 2011 roku (spadek o 8 osób). Strukturę bezrobotnych w latach 2011 - 2015 roku przedstawia poniższa tabela.

Źródło danych: Powiatowy Urząd Pracy w Sokółce

Źródło danych: Urząd Gminy Sidra

Dane na temat bezrobocia nie uwzględniają bezrobocia ukrytego w rolnictwie, które tworzy specyfikę Gminy. Na uwagę zasługuje fakt, że ponad 76% bezrobotnych stanowią osoby w tzw. wieku produkcyjnym mobilnym (wiek 18-44 lat). Sytuacja ta wskazuje na to, iż jednym z najważniejszych celów wspólnoty mieszkańców Gminy Sidra oraz jej organów powinno być wspieranie procesu powstawania nowych miejsc pracy.

III. ANALIZA UWARUNKOWAŃ ROZWOJOWYCH (SWOT) GMINY SIDRA.

Rozpatrywanie możliwości i wizji tego, co powinno wystąpić w przyszłości, wymaga konkretnej wiedzy o tym, co dzieje się dziś oraz zrozumienia organizacji w jej obecnym kształcie. Koniecznym staje się przeprowadzenie diagnozy aktualnego stanu organizacji, która polega na określeniu jej mocnych i słabych stron.

Funkcjonowanie Gminy, tak jak każdej organizacji, odbywa się w kontekście silnych relacji z otoczeniem, które w znacznym stopniu determinuje jej warunki działania. Czynniki warunkujące rozwój organizacji występują tak wewnątrz jej, jak i na zewnątrz. Dopiero rzetelna ich analiza, połączona z wnioskowaniem przynosi pełny obraz wewnętrznych i zewnętrznych uwarunkowań rozwoju Gminy i może stanowić podstawę do identyfikowania celów strategicznych i bezpośrednich.

Powszechnie stosowanym narzędziem służącym do oceny czynników wzrostu i regresu jest analiza SWOT (skrót od angielskich słów Strenghts - mocne strony, Weaknesses - słabe strony, Opportunities - szanse, Threats - zagrożenia). Przy zastosowaniu tej metody oceniono wewnętrzne uwarunkowania rozwoju (słabe i mocne strony) oraz czynniki zewnętrzne (szanse i zagrożenia).

W przypadku każdej strategii współdziałania na rzecz lokalnego rozwoju kluczowym zagadnieniem jest przezwyciężenie barier rozwojowych i obciążeń, z którymi boryka się każda jednostka administracyjna i każda organizacja.

Obok obciążeń o charakterze strukturalnym (takich jak wysoki udział niskotowarowych gospodarstw rolnych) oraz zupełnie autonomicznym (jak peryferyjne położenie) uczestniczący w sesji strategicznej przedstawiciele lokalnych instytucji sektora publicznego, prywatnego i pozarządowego zidentyfikowali następujące kluczowe obszary problemowe i odpowiadające im zagadnienia strategiczne, które winny być podjęte, aby problemy rozwojowe gospodarki lokalnej mogły być rozwiązane bądź zminimalizowane:

W strukturze gospodarki lokalnej dominuje ekstensywne rolnictwo, a brak jest sektorów o wysokiej wartości dodanej, podwyższających konkurencyjność gminy. Również - kluczowy ze względu tworzenia nowych miejsc pracy - sektor małych i średnich przedsiębiorstw boryka się z problemami strukturalnymi, a możliwe do zagospodarowania segmenty rynku obsługiwane są przez podmioty spoza gminy. Na słabość gospodarki lokalnej wpływa również nierównomierna w skali gminy koncentracja podmiotów gospodarczych, zbyt mały dopływ zewnętrznego kapitału inwestycyjnego oraz nieatrakcyjne warunki kredytowe i podatkowe.

Miejsca pracy powstają w przedsiębiorstwach, które się rozwijają oraz w wyniku uruchamiania działalności gospodarczej przez nowe podmioty. O aktywności gospodarczej na terenie gminy decyduje panująca kultura przedsiębiorczości, oraz stopień skłonności do podejmowania działalności gospodarczej. Niski wskaźnik aktywności gospodarczej w gminie wynoszący 29,8 przedsiębiorstwa/1000 mieszkańców (Województwo Podlaskie - 75,6 przedsiębiorstw/1000 mieszkańców) wskazuje na brak postaw przedsiębiorczych oraz sprzyjających warunków prowadzenia działalności gospodarczej.

Gospodarka gminy jest oparta na rolnictwie operującym w oparciu o raczej słabe warunki naturalne, co w zderzeniu z „ceno-biorczym” charakterem produkcji rolnej, skutkuje niską efektywnością gospodarowania i ubożeniem ludności wiejskiej. Negatywnymi zjawiskami w sektorze rolniczym są starzenie się pracujących na roli, rozdrobnienie gospodarstw rolnych, krótszy okres wegetacji roślin uprawnych w porównaniu z innymi rejonami gruntów oraz niski poziom warunków życia na wsi.

Dysponująca atrakcyjnymi walorami turystycznymi Gmina ma szansę powiększyć lokalną bazę ekonomiczną o znaczące dochody z turystyki, których wzrost przyczyni się do powstawania nowych miejsc pracy oraz intensyfikacji ruchu inwestycyjnego. Braki w wyposażeniu w infrastrukturę noclegową i gastronomiczną, niezagospodarowane szlaki turystyczne oraz cieki i zbiorniki wodne w połączeniu z niewystarczającą polityką promocyjną skutecznie utrudniają rozwój funkcji turystyczne obszaru.

Jakość oraz stopień wyposażenia w urządzenia infrastruktury technicznej przesądzą o atrakcyjności inwestycyjnej gminy oraz warunkach życia mieszkańców. O peryferyjności obszaru, bardziej decyduje jego dostępność i spójność komunikacyjna oraz uzbrojenie w media niż położenie geograficzne. Szczególny niedobór w zakresie wyposażenia w podstawową dla funkcjonowania ludności i firm infrastrukturę kanalizacyjną powoduje marginalizację obszaru gminy.

V. STRATEGIA ROZWOJU GMINY SIDRA

Strategia służy ustaleniu podstawowych długoterminowych celów organizacji oraz przyjęciu kierunków działania i przydziałowi zasobów do osiągnięcia tych celów. Planowanie strategiczne należy traktować jako świadomy, systematyczny i ukierunkowany na przyszłość proces przygotowywania i podejmowania - przez władze samorządowe - decyzji dotyczących przyszłego poziomu rozwoju Gminy, stopnia zaspokojenia potrzeb społeczności lokalnej oraz koordynacji i integracji działań podejmowanych dla realizacji przyjętego planu, uwzględniających zewnętrzne i wewnętrzne uwarunkowania rozwojowe. Jest to etap strategicznych wyborów wizji organizacji oraz modelu jej działania, których efektem jest określenie długoterminowych celów organizacji, stanowiących kwintesencję zarządzania strategicznego, ponieważ prowadzących do urzeczywistnienia wizji przyszłego stanu Gminy, jako dynamicznie rozwijającej się jednostki terytorialnej, zapewniającej wysoki standard życia mieszkańców oraz pozytywny klimat dla rozwoju przedsiębiorczości. Ta właśnie wizja w wyniku przeprowadzonych prac nad Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Sidra ma zostać urzeczywistniona poprzez realizację trzech wzajemnie sprzężonych ze sobą celów strategicznych:

Cel Strategiczny 1.

Szanse rozwoju Gminy upatrywane są w możliwościach związanych z płożeniem Gminy przy granicy Państwa. Cel strategiczny 1 jest wyrazem troski o lokalny sektor gospodarczy jako źródło miejsc pracy i bogacenia się mieszkańców Gminy. Spoczywający na władzach Gminy oczywisty obowiązek wzmacniania procesu tworzenia miejsc pracy znajduje swoje odzwierciedlenie we wspieraniu rozwoju dwóch najważniejszych branż, tj. rolnictwa i turystyki. Warunki naturalne i tradycje obszaru pozwalają na oparcie przyszłego rozwoju Gminy i pomyślności mieszkańców właśnie na intensywnym i nowoczesnym rolnictwie, jak również wykorzystującej różnorodne lokalne atrakcje - turystyce. Generalnie w oparciu o te dwie sfery oczekuje się rozwoju przedsiębiorczości na obszarze Gminy, niosącej ze sobą wzrost dochodów mieszkańców i budżetu Gminy.

Wsparcie tego procesu musi skupić się na tworzeniu warunków i pozytywnego klimatu dla kształtowania się postaw przedsiębiorczych oraz doskonalenie metod zarządzania Gminą, których zastosowanie pozwoli na efektywne inwestowanie i gospodarowanie środkami publicznymi.

Cel Strategiczny 2.

Cel Strategiczny 3.

Mając na uwadze rozwój gminy oraz poprawę jakości życia należy zapewnić odpowiedni poziom infrastruktury społecznej i dostępność do niej - w zakresie rozwoju szkolnictwa, opieki zdrowotnej oraz zachowania dziedzictwa historycznego i kulturowego gminy.

Zapewnienie odpowiedniego standardu infrastruktury edukacyjnej sprzyjać będzie poprawie jakości kształcenia mieszkańców gminy.

Dobrze rozwinięta opieka zdrowotna będzie gwarantować łatwy dostęp do usług medycznych.

Wysokie walory przyrodnicze, wypoczynkowe i kulturowe dają szansę rozwoju gminy, w oparciu o szeroko rozumianą branżę turystyczną.

Gmina Sidra ze względu na niski stopień zanieczyszczenia środowiska naturalnego, duże bogactwo przyrodnicze i występowanie atrakcyjnych terenów wypoczynkowych stwarza szansę na rozwój turystyki, sportu i rekreacji.

VI. REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH O ZNACZENIU STRATEGICZNYM DLA ROZWOJU GMINY W OKRESIE 2016-2020.

6.1. Obszary o znaczeniu strategicznym dla rozwoju Gminy:

Zagadnienia strategiczne:

Zagadnienia strategiczne:

Zagadnienia strategiczne:

Zagadnienia strategiczne:

Zagadnienia strategiczne:

Zagadnienia strategiczne:

6.2. Lista zadań, do zrealizowania według hierarchii ważności oraz czasu realizacji.

VII. REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH W OKRESIE 2016-2020: